Wlepią 500 zł mandatu za palenie. Na balkonie też? Teraz nie ma żadnych wątpliwości

• Kwestie dotyczące palenia tytoniu na balkonie i tarasie są często tematem petycji skierowanych do resortu zdrowia albo sprawiedliwości
• W interpelacji posłanki Gabrieli Lenartowicz czytamy, że dostała wiele pism z prośbą o interwencję od zaniepokojonych mieszkańców budynków wielorodzinnych
• Zakaz palenia wyrobów tytoniowych nie dotyczy miejsc takich jak balkony i tarasy, o czym przypomina wiceminister sprawiedliwości Arkadiusz Myrcha
• - Zgodnie z decyzją ustawodawcy na gruncie ustawy nie zostało spenalizowanie palenie wyrobów tytoniowych na balkonach i tarasach budynków wielorodzinnych - dodał

Warto przytoczyć interpelację poselską autorstwa posłanki KO Gabrieli Lenartowicz z czerwca 2024 roku dotyczącą palenia tytoniu na balkonie lub tarasie w budynkach wielorodzinnych.

Jak wskazała, do jej biura poselskiego z prośbą o podjęcie interwencji w ramach wykonywania mandatu, zwrócili się mieszkańcy budynków wielorodzinnych. Zdaniem tych mieszkańców „nie można wyżej stawiać wartości, jaką jest wolność w postaci prawa palenia na własnym balkonie od wartości zdrowia i wolności w postaci prawa do życia we własnym mieszkaniu bez trującego dymu tytoniowego pochodzącego z nieruchomości sąsiedniej”.

Uważają oni również, że podobnie jak zakłócanie spokoju hałasem jako zabronione, tak samo powinno być uznane za bezprawne zakłócanie spokoju dymem papierosowym, zwłaszcza że taki dym nie tylko ma nieprzyjemny, drażniący zapach, ale ma także negatywny wpływ na zdrowie. Nie chodzi o zakaz palenia na własnym balkonie samo w sobie, a o uznanie, że wykroczeniem jest takie palenie papierosów, które prowadzi do emisji dymu papierosowego do innych mieszkań i narażania innych osób tam przebywających, wbrew ich woli, na bierne palenie – wyjaśnia posłanka.

Przytoczyła przy okazji art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych, który nakazuje chronić prawa osób niepalących do życia w środowisku wolnym od dymu tytoniowego. Jednocześnie posłanka Lenartowicz wskazała, że przytoczony przepis nie przewiduje ograniczeń w prawie do życia w środowisku wolnym od dymu tytoniowego, więc należy uznać, że każda emisja dymu papierosowego do lokalu zajmowanego przez osobę niepalącą, stanowi naruszenie spokoju i porządku publicznego.

Ponadto przypomniała, że stanowisko, że palenie na balkonie może być naruszeniem obecnie obowiązującego Kodeksu wykroczeń, zostało szeroko uzasadnione w artykule zamieszczonym w wydawanym przez Prokuraturę Krajową czasopiśmie - Prokuratura i Prawo nr 5 z 2023 r. (Karolina Klaczak, Palenie wyrobów tytoniowych na balkonie przynależnym do lokalu mieszkalnego jako przykład realizacji znamion art. 51 § 1 k.w.; https://www.gov.pl/web/prokuratura-krajowa/numer-20):

" […] Realizacja znamion art. 51 § 1 k.w. wynika bowiem z tego, że sprawca swoim zachowaniem w bezprawny sposób oddziałuje na sytuację innych osób, które sobie tego nie życzą i co zakłóca ich spokój (narusza równowagę psychiczną, powodując negatywne przeżycia psychiczne), a ponadto prawo do ochrony ich zdrowia w miejscu, w którym powinny czuć się one całkowicie bezpieczne, tj. w miejscu ich zamieszkania. […] Sprawca korzystający z wyrobów tytoniowych nie może zasłaniać się argumentem, iż „jest u siebie” i ma prawo do palenia papierosów, w sytuacji, gdy prowadzi do naruszenia prawa innych osób do życia w przestrzeni wolnej od dymu papierosowego. Podlega w takim przypadku odpowiedzialności z art. 51 § 1 k.w. Osoba niepaląca ma bowiem prawo do życia w strefie wolnej od tytoniu. Odnosi się to zwłaszcza do jej miejsca zamieszkania, gdzie to ona ustala reguły porządkowe" – czytamy w interpelacji.

W związku z tym zapytała resort sprawiedliwości o to, czy palenie papierosów na własnym balkonie lub tarasie w budynku wielorodzinnym, pomimo sprzeciwu zgłaszanego przez innych mieszkańców tego budynku, może zostać uznane za wybryk, co może rodzić odpowiedzialność za wykroczenie z art. 51 § 1 Kodeksu wykroczeń.

MS nie pozostawia złudzeń. 500 zł mandatu nie w tym przypadku

W imieniu resortu sprawiedliwości odpowiedział wiceminister Arkadiusz Myrcha. Już na wstępie zaznaczył, że zagadnienia związane z używaniem tytoniu i wyrobów tytoniowych są uregulowane w ustawie z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych.

Wymienił także treść art. 3 rzeczonej ustawy, z której wynika, że ochrona zdrowia przed następstwami używania tytoniu realizowana jest przez kształtowanie polityki zdrowotnej, ekonomicznej i społecznej, do której należy:

• ochrona prawa osób niepalących do życia w środowisku wolnym od dymu tytoniowego, pary z papierosów elektronicznych i substancji uwalnianych za pomocą nowatorskich wyrobów tytoniowych;
• promocja zdrowia przez propagowanie stylu życia wolnego od nałogu palenia papierosów, używania innych wyrobów tytoniowych oraz palenia papierosów elektronicznych;
• działalność wychowawcza i informacyjna;
• tworzenie warunków ekonomicznych i prawnych zachęcających do ograniczenia używania tytoniu;
• informowanie o szkodliwości palenia tytoniu na opakowaniach wyrobów tytoniowych;
• obniżanie norm dopuszczalnych zawartości substancji szkodliwych w wyrobach tytoniowych;
• leczenie i rehabilitacja osób uzależnionych od tytoniu.

Miejsca objęte zakazem palenia wyrobów tytoniowych, w tym palenia nowatorskich wyrobów tytoniowych, i palenia papierosów elektronicznych zostały określone w art. 5 ustawy. Katalogiem tym nie są objęte balkony lub tarasy w budynku wielorodzinnym. Z powyższą regulacją jest powiązany art. 13 ust. 2 ustawy wprowadzający odpowiedzialność za wykroczenie. Zgodnie z tym przepisem kto pali wyroby tytoniowe, nowatorskie wyroby tytoniowe lub papierosy elektroniczne wbrew postanowieniom art. 5 ustaw, podlega karze grzywny do 500 zł – wyjaśnił wiceminister sprawiedliwości.

Wyjaśnił jednocześnie, że zgodnie z decyzją ustawodawcy na gruncie ustawy nie zostało spenalizowanie palenie wyrobów tytoniowych na balkonach i tarasach budynków wielorodzinnych. Przy okazji podkreślił, że do kompetencji ministra sprawiedliwości nie należy dokonywanie powszechnej wykładni prawa i przyporządkowywanie konkretnego stanu faktycznego do normy prawne – to pozostaje w kwestii sądów.

Wiceminister Myrcha wskazał, że z informacji Ministerstwa Zdrowia wynika, że w dniach 3 czerwca 2024 r. – 21 czerwca 2024 r. do resortu wpłynęło 19 petycji dotyczących wprowadzenia zakazu palenia papierosów na balkonach budynków wielorodzinnych.

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.