Orzeczenia o niepełnosprawności zagrożone. Krocząca likwidacja dwóch stopni

Autor: oprac. JKB • Źródło: Rynek Zdrowia • Opublikowano: 03 lipca 2025 19:54
Osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności w stopniu lekkim i umiarkowanym mogą czuć się poszkodowane. Powód? Zasiłek pielęgnacyjny od lat nie był waloryzowany, a inne świadczenia m.in. dodatek dopełniający czy dodatek do renty z tytułu niezdolności do pracy są przyznawane na podstawie oceny niesamodzielności, a nie o stopień niepełnosprawności - podkreśla Infor.pl.
Infor.pl przypomina, że do końca 2023 roku świadczenia dla osób niepełnosprawnych były ściśle powiązane ze stopniami niepełnosprawności (lekkim, umiarkowanym i znacznym). Natomiast 1 stycznia 2024 roku zmieniły się niektóre przepisy, ponieważ wówczas zaczęło obowiązywać świadczenie wspierające.
Według portalu wspomniane świadczenie nie jest korzystne dla osób z lekkim i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności. Przypomnijmy - świadczenie wspierające wynosi od 40 do 220 proc. aktualnej wysokości renty socjalnej. Zależnie od poziomu potrzeby wsparcia będzie to:
- 95-100 pkt. - 220 proc. renty socjalnej;
- 90-94 pkt. - 180 proc. renty;
- 85-89 pkt. - 120 proc. renty;
- 80-84 pkt. - 80 proc. renty;
- 75-79 pkt. - 60 proc. renty;
- 70-74 pkt. - 40 proc. renty.
Od 1 marca 2025 roku renta socjalna wynosi 1878,91 zł, co oznacza, że:
- świadczenie wspierające wynosi maksymalnie 4133,60 zł,
- minimalnie 751,56 zł.
W pierwszej kolejności należy złożyć wniosek do WZON o wydanie decyzji, w której zostanie ustalona liczba punktów określająca poziom potrzeby wsparcia, następnie po wydaniu przez WZON takiej decyzji trzeba złożyć wniosek do ZUS o przyznanie świadczenia wspierającego na podstawie decyzji WZON. Jednakże wysokość świadczenia zależna jest od stopnia niesamodzielności, a nie od orzeczenia o niepełnosprawności.
Dodatek dopełniający bez związku ze stopniem niepełnosprawnościDodatek dopełniający do renty socjalnej obowiązuje od 1 stycznia 2025 roku. Grupą uprawnioną są osoby:
- całkowicie niezdolne do pracy oraz
- niezdolne do samodzielnej egzystencji.
Osoba całkowicie niezdolna do pracy, która nie ma orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji musi złożyć wniosek o dodatek dopełniający:
- wniosek o dodatek dopełniający do renty socjalnej EDD-SOC (wniosek jest dostępny na stronie ZUS i w każdej placówce Zakładu);
- ZUS może przyznać dodatek dopełniający tylko na podstawie prawomocnego orzeczenia lekarza, w którym uzna wnioskodawcę za osobę całkowicie niezdolną do pracy i samodzielnej egzystencji;
- do wniosku należy dołączyć zaświadczenie o stanie zdrowia (na druku OL-9), które wystawi lekarz najwcześniej na miesiąc przed dniem złożenia wniosku.
Jak wynika z projektu ustawy o asystencji osobistej, ustalanie prawa do asystencji osobistej odbywać się poprzez złożenie wniosku do właściwego wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności, na podstawie wystandaryzowanego procesu oceniania potrzeb osoby z niepełnosprawnością w zakresie asystencji osobistej na podstawie:
- formularza samooceny potrzeb w zakresie asystencji osobistej,
- wywiadu w miejscu zamieszkania osoby, obserwacji.
Na tej podstawie Zespół ds. ustalania prawa do asystencji osobistej będzie wypełniał wystandaryzowany formularz ustalania prawa do asystencji osobistej, który umożliwi m.in.:
- zróżnicowanie przyznanej liczby godzin asystencji osobistej w zależności od potrzeb użytkownika,
- zróżnicowanie wysokości stawek dla asystenta osobistego z racji na szczególne potrzeby osoby z niepełnosprawnością, np. komunikacja wspomagająca i alternatywna (AAC), zachowania trudne lub wykluczenie komunikacyjne/transportowe,
- zróżnicowanie wymagań oraz możliwości w zakresie uzyskania szkoleń specjalistycznych przez asystenta osobistego.
Także i w tym przypadku - jak podkreśla Infor.pl - główną rolę odgrywa nie orzeczenie o niepełnosprawności a po raz kolejny ocena stopnia niesamodzielności.
Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.
rynekzdrowia