Veel voorkomende medicijnen: Ticagrelor-profiel

Ticagrelor is een antagonist van de _P2Y12 -receptor op het oppervlak van bloedplaatjes. De natuurlijke agonist van deze receptor is adenosinedifosfaat (ADP), een van de bloedplaatjesactivatoren. Wanneer ADP zich bindt aan de _P2Y12 -receptor, veroorzaakt het activering en aggregatie van bloedplaatjes, waardoor een witte trombus ontstaat.

In tegenstelling tot zijn voorlopers, clopidogrel en prasugrel, blokkeert ticagrelor de _P2Y12- receptor competitief in plaats van irreversibel. De werkingsduur wordt daarom beperkt door de halfwaardetijd van ticagrelor en zijn belangrijkste actieve metaboliet; de werkingsduur is maximaal 24 uur. Dit maakt het middel beter beheersbaar. Dit betekent echter ook dat ticagrelor tweemaal daags moet worden ingenomen, terwijl clopidogrel en prasugrel een enkele dosis per dag vereisen. Een ander verschil met clopidogrel en prasugrel is dat ticagrelor geen prodrug is. De werking begint na 30 minuten.

Bij welke indicaties wordt ticagrelor gebruikt?

Ticagrelor werkt synergetisch met lage doseringen acetylsalicylzuur (ASA) (75 tot 150 mg) en wordt daarom gecombineerd met acetylsalicylzuur voor de remming van bloedplaatjesaggregatie. De combinatie is geïndiceerd voor de preventie van atherotrombotische complicaties bij volwassen patiënten met een acuut coronair syndroom (ACS) of een voorgeschiedenis van een myocardinfarct.

Hoe wordt ticagrelor gedoseerd?

Patiënten met ACS starten de behandeling met ticagrelor met een eenmalige startdosis van 180 mg, gevolgd door 90 mg tweemaal daags, met of zonder voedsel. Combinatietherapie met aspirine dient gedurende 12 maanden te worden voortgezet. Onder bepaalde omstandigheden kan bij patiënten met een verhoogd bloedingsrisico de behandeling met aspirine na drie maanden worden gestaakt, waardoor ticagrelor alleen gedurende negen maanden kan worden voortgezet.

Als er ten minste een jaar geleden een hartaanval heeft plaatsgevonden, wordt ticagrelor direct na de behandeling toegediend in een dosering van 60 mg tweemaal daags. Aspirine dient te worden voortgezet in een dosering van 75 tot 150 mg per dag, tenzij specifiek gecontra-indiceerd.

Wanneer mag ticagrelor niet gebruikt worden?

Ticagrelor is gecontra-indiceerd bij patiënten met actieve pathologische bloedingen, een voorgeschiedenis van intracraniële bloedingen, ernstige leverfunctiestoornissen en tijdens het geven van borstvoeding. Relatieve contra-indicaties zijn onder andere bloedingsneiging en een verhoogd risico op bradycardische voorvallen, evenals nieraandoeningen (urinezuurnefropathie, dialyse), matige leverfunctiestoornissen, jicht, astma/COPD en zwangerschap. Vruchtbare patiënten die met ticagrelor worden behandeld, dienen effectieve anticonceptie te gebruiken.

Welke bijwerkingen kan ticagrelor hebben?

Zeer vaak voorkomende bijwerkingen van ticagrelor zijn bloedingen, verhoogde urinezuurspiegels en jicht, kortademigheid, duizeligheid, hypotensie, maag-darmklachten en verhoogde serumcreatininespiegels.

Welke interacties zijn mogelijk?

Ticagrelor wordt in de lever voornamelijk gemetaboliseerd via CYP3A4. Gelijktijdig gebruik met sterke CYP3A4-remmers is gecontra-indiceerd; gelijktijdig gebruik met krachtige CYP3A4-inductoren wordt afgeraden. Omdat het actieve bestanddeel CYP3A4 ook licht remt, kan gelijktijdig gebruik met substraten van dit enzym problematisch zijn. Om deze reden mogen de twee statines simvastatine en lovastatine niet hoger worden gedoseerd dan 40 mg per dag bij gelijktijdige toediening met ticagrelor.

Waar moet je op letten bij verhuizen en spenen?

Als een patiënt overstapt van een andere bloedplaatjesaggregatieremmer naar ticagrelor, dient de eerste dosis ticagrelor 24 uur na de laatste dosis van het vorige geneesmiddel te worden ingenomen. Patiënten die ticagrelor gebruiken, dienen dit vóór een geplande operatie te melden aan hun arts of tandarts. Op advies van de chirurg kan ticagrelor vijf dagen voor de ingreep worden gestaakt.

Welke ADP-antagonist is het beste?