Araba kullanmak veya oy kullanmak için çok gençler - ama hasta sevdiklerine bakıyorlar
Bazı açılardan Najiha Raman diğer 17 yaşındakilerden çok da farklı değil. Bazen sınavlara çalışıyor. Lisede bazı derslerde zorlanıyor ve bazılarında başarılı oluyor.
Ancak önemli bir açıdan, akranlarının çoğundan oldukça farklı. Yaklaşık yedi yaşından beri, Najiha üç yaşındayken ALS teşhisi konan annesine bakıyor.
"Bazen tekerlekli sandalyeyi taşımasına yardım etmeye çalışıyordum ama benden çok daha büyüktü," diye hatırlıyor.
Rahman, annesinin su içmesine, yemek yemesine yardım etmek, rahatsız olduğunda vücudunu ona göre ayarlamak gibi sorumluluklarının kendi yaşındaki çocuklar için pek de normal olmadığını ancak yıllar sonra fark etti.
Rahman, babasının ve kız kardeşinin onu bu sorumluluklardan korumak için ellerinden geleni yaptıklarını, ancak yapılacak çok şey olduğu için bazılarının kendisine düştüğünü söyledi.
"Yaşım ilerledikçe ve kız kardeşimle daha fazla konuştukça," dedi, "bir nevi, evet, bu normal değil diye düşündüm. Yapmam gerekenin biraz ötesinde şeyler yapıyorum ve bunun için kendimle gurur duymalıyım."
En son veriler 2018 yılına aittirİstatistik Kanada'nın 2018'deki bir anketine göre, Kanada genelinde 15 ila 30 yaş arasındaki yaklaşık 1,5 milyon Kanadalı, uzun vadeli sağlık sorunları yaşayan sevdiklerine bakıyor. Bu, hükümet kurumunun son sayımıydı.
Ancak bu tam resim olmayabilir. Rakamlar güncelliğini yitirmiş olmakla kalmıyor, aynı zamanda o zamanlar bile kurum 15 yaşın altındaki bakıcıları saymıyordu.
Konuyu araştıran ve bakıcıların haklarını savunan Ontario Tech Üniversitesi'nde sosyolog olan Vivian Stamatopoulos, StatsCan anketi yapıldığından beri, özellikle de pandemiden sonra ihtiyaçların daha da arttığını söylüyor.
"Birçok insan önleyici bakıma ulaşamadı, bu da ileri evre hastalıklar ve daha fazla bakım sağlanması anlamına geliyor" dedi.
Uzmanlar, ergenliğin olağan stresine bir de bakım verme stresinin eklenmesiyle genç bakım verenlerin depresyon veya anksiyete, sosyal izolasyon ve okulda geri kalma gibi ruh sağlığı sorunları yaşama riskinin daha yüksek olduğunu söylüyor.
Stamatopoulos, Kanada'nın nüfusu yaşlandıkça genç bakıcıların sayısının da artacağının beklendiğini söylüyor.
Hizmetler yaşlanan nüfusa ayak uyduramıyorİstatistik Kanada'nın projeksiyonlarına göre, daha yüksek doğurganlık oranlarına rağmen 2068 yılına kadar her dört kişiden biri 65 yaş ve üstü olacak.
Ancak onlara bakım sağlamak için sunulan hizmetler bu hıza yetişemiyor. Kanada Sağlık Bilgi Enstitüsü'nün geçen ay yayınladığı verilere göre, pandemiden önceye göre uzun dönemli bakım evlerinde daha az insan çalışıyor ve personel seviyeleri düşmeye devam ediyor.
Ayrıca karşılanabilirlik sorunu da var: Kanada Kanser Derneği gibi bazı kuruluşlar, Kanada bakıcı kredisi uygulamasını eleştirerek , bunun insanların hastane dışındaki hizmetlerin bedelini ödemelerine yardımcı olmakta yeterli olmadığını söylüyor.
Stamatopoulos, tüm bunların bakım sorumluluğunun tüm aileye yayılacağı anlamına geldiğini söylüyor.
"Bütün bunlar yüzünden, daha fazla gencin ücretsiz bakıma çekilmesi olasılığı var," dedi. "Bu sorumluluğu üstlenmek zorunda kalmaktan kurtulamayacaklar."
Ancak genç bakıcıların da kendine özgü zorlukları var. Bunları tespit etmek daha zor çünkü yetişkin bakıcıların aksine, bakıcılığın streslerini ve sorumluluklarını deneyimlemiş akranlarının olma olasılığı daha düşük ve bu konuda açıkça konuşma olasılıkları daha düşük, dedi Stamatopoulos.
"Onlar gizli bir nüfus."
Doğru soruları sormakHakemli dergi Canadian Family Physician'da yayınlanan yakın tarihli bir vaka çalışmasında, birincil bakım ekiplerinin, sevdiklerinin tedavisinin bir parçası olarak bu gençleri belirleme ve destekleme konusunda aktif bir rol üstlenmesi gerektiği belirtiliyor.
Raporun ortak yazarlarından Lucas Perri, "Bakıcıların, zihinsel sağlıkları ve refahları üzerinde zararlı etkiler oluşmaya başlayana kadar bakıcı olduklarının farkına bile varmayabilecekleri" ifadelerini kullandı.
Perri bunu bizzat gördü. 14 yaşından itibaren, paraplejik ve akciğer hastalığı olan büyükbabasına baktı.
"Gerçekten, gerçekten önemsediğim birine baktığım için hem gururlu hissettim. Ama aynı zamanda, okul aktivitelerini sık sık kaçırdığım için kendimi oldukça bunalmış hissediyordum," dedi. "Onun bakımı veya gelişimi söz konusu olduğunda ne bekleyeceğimden gerçekten emin değildim."
Büyükbabası öldükten sonra Perri, bir palyatif bakım ünitesinde gönüllü olarak çalışmaya başladı. İşte o zaman kendisi gibi başkalarının da olduğunu fark etti — her yaştan bakıcı. Keşke sağlık çalışanları o sırada kendisine ve akranlarına ruh sağlıkları hakkında soru sorsalardı.
"Sabah okula gitmekte herhangi bir sorun yaşıyor musunuz? Derse katılım konusunda herhangi bir sorun yaşıyor musunuz? Kendinizi tükenmiş hissediyor musunuz?" dedi Perri, yardımcı olabilecek soruları sıralayarak.
Perri, aile hekimlerinin bu soruları sorabileceklerini, genç bakıcıları tespit edip destekleyebileceklerini düşünüyor, çünkü aile hekimleri genellikle birden fazla aile üyesine bakıyor ve hastanın sağlığına kuşbakışı bakabiliyor.
Bakıcıları doğru kaynaklara bağlamakToronto'daki University Health Network'te dahiliye uzmanı ve klinisyen-bilim insanı olan Dr. Karen Okrainec, bunun iyi bir başlangıç olacağını düşünüyor.
"[Aile hekimleri] bakım veren bir çocuğu tanımaya daha yatkın olabilir," dedi, "Ancak aile hekimlerinin tek [...] çözüm olduğunu düşünmediğim konusunda sizi uyarmak isterim," dedi.
"Tüm sağlık hizmeti sağlayıcıları ... genç bakıcılara destek olmada rol oynayabilir."
Okrainec, karmaşık ve kronik hastalıkları olan hastaları tedavi ederken, bazen 10 veya 11 yaşlarındaki genç bakıcıları da sıklıkla takdir ediyor.
"Bazı genç bakıcıların yıkılıp ağladığını ve ne kadar zor olduğunu, kimsenin onlara nasıl olduklarını sormadığını anlattıklarını gördüm."
Okrainec, genç bakıcılar için mevcut kaynakların bulunduğunu, ancak sağlık çalışanlarının bunlara ihtiyaç duyanları tespit edebilmeleri gerektiğini söylüyor.
Meslektaşları için, genç bakıcıların muayenehanelerinde nasıl tespit edileceğini anlatan ve Kanada genelindeki kaynakların bir listesini içeren bir araç seti oluşturdu.
Uzmanlar, Kanada'nın genç bakıcılara destek olmak için diğer ülkelerin neler yaptığını da incelemesi gerektiğini söylüyor.
İngiltere'deki yerel yönetimler, genç bakıcıların durumlarını değerlendirerek sorumluluklarının onların ruh sağlığını, refahını veya okulunu etkilemediğinden emin olmalı.
Stamatopoulous, "En önemlisi, [İngiltere hükümeti] ayrıca çocuklara doğrudan ödemeler sağlıyor. Bu ödemelerle çocuklar ya yardım alabiliyor, ya hükümet tarafından sağlanan yardıma erişebiliyor ya da [...] bunu malzeme sağlamak için kullanabiliyor" dedi.
Bu, 17 yaşındaki Rahman gibi bakıcılar için faydalı olabilecek bir kaynak.
"Durumumun kötü hissettiğim bir şey olduğunu düşünmüyorum. Annemin harika olduğunu düşünüyorum ve insanların annem hakkında daha az düşünmesini istemiyorum" dedi.
"Ama aynı zamanda birine acıyıp da onun durumunun sıradan olmadığını kabul etmenin mümkün olmadığını düşünüyorum."
cbc.ca
