Programy lekowe: potrzebne 1,5 mld zł do rozliczenia świadczeń za 2024 r. Czy według MZ wystarczy na to środków?

Spis treści

Jak wynika z informacji przekazanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia, do rozliczenia w ramach programów lekowych pozostaje 1,5 mld zł. Większość kwoty stanowią zobowiązania z ostatniego kwartału ubiegłego roku. Izabela Leszczyna w trakcie posiedzenia Prezydium Trójstronnego Zespołu ds. Ochrony Zdrowia zapewniła, że wystarczy środków na finansowanie tego rodzaju świadczeń.

Programy lekowe stanowią coraz większą część planu finansowego Narodowego Funduszu Zdrowia. W latach 2019 - 2024 wartość planowanych wydatków na ten cel wzrósł o 290 proc. z poziomu 4,4 mld zł do 12,8 mld zł. To świadczenia gwarantowane w ramach leczenia finansowanego przez płatnika. Od stycznia 2025 r. funkcjonują 133 programy lekowe, 42 w obszarze chorób onkologicznych oraz 91 w dziedzinach nieonkologicznych, takich jak np. kardiologia czy neurologia. Dzięki nim pacjenci mają dostęp do nowoczesnych terapii. Ze względu na czynniki ekonomiczne dla wielu pacjentów zakwalifikowanie do programu lekowego jest jedyną szansą na otrzymanie skutecznego leczenia.

Według danych przekazanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia w ramach dostępu do informacji publicznej, część sprawozdanych świadczeń w zakresie programów lekowych za 2024 rok nadal nie została rozliczona. Ich łączna wartość opiewa na kwotę ponad 1,5 mld zł. Największe zaległości dotyczą IV kwartału ubiegłego roku i sięgają ponad 1 mld zł Kwoty mogą ulec zmianie w kolejnych okresach rozliczeniowych, gdyż jak zaznacza Fundusz, trwa obecnie proces bilansowania oraz aneksowania umów.

Pod koniec ubiegłego roku w rozmowie z PAP Jakub Szulc, wiceprezes NFZ, przekonywał, że wszystkie środki za programy lekowe zostaną rozliczone: „Ciężko mi sobie wyobrazić, żeby programy lekowe nie były płacone. Ze strony funduszu absolutnie dokładamy wszelkich starań, żeby one były pokrywane w 100 proc. Z opóźnieniem, ale są pokrywane w 100 proc. i będą pokrywane w 100 proc.” To stanowisko potwierdziła Izabela Leszczyna, która w trakcie posiedzenia Prezydium Trójstronnego Zespołu ds. Ochrony Zdrowia zapowiedziała, że środki powinny trafić do świadczeniodawców do końca marca.

W przyszłym roku opóźnienia płatności mogą się powtórzyć. Eksperci Instytutu Finansów Publicznych oraz Federacji Przedsiębiorców Polskich w najnowszym raporcie „Finanse ochrony zdrowia pod ścisłym nadzorem procedury nadmiernego deficytu” alarmują, że luka finansowa NFZ w latach 2025-2028 może wynieść ćwierć biliona złotych do 2028 roku. Przyczyny pozostają niezmienne i wynikają z zaciągania zobowiązań, do których sfinansowania jest zobowiązany Narodowy Fundusz Zdrowia, a dla których nie znajduje się pokrycia w dochodach z przychodów składkowych lub innych źródeł, np. podatku cukrowego. W szczególności dodatkowe zobowiązania są związane z realizacją ustawy o minimalnych wynagrodzeniach w ochronie zdrowia, które są trwałe i przechodzą na kolejne lata. Eksperci przewidują, że bez podjęcia istotnych kroków zmierzających do ograniczenia kosztów płatnika oraz zapewnienia narodowemu Funduszowi Zdrowia stabilnych źródeł finansowania, problemy z rozliczeniami świadczeń takich, jak programy lekowe, będą narastały w kolejnych miesiącach i latach.