Badania wykazały, że ibuprofen i paracetamol sprzyjają oporności na antybiotyki

Nowe badania przeprowadzone przez University of South Australia (Australia), opublikowane w npj Antimicrobials and Resistance, pokazują, że leki takie jak ibuprofen i paracetamol po cichu przyczyniają się do jednego z największych zagrożeń dla zdrowia na świecie: oporności na antybiotyki .

W pierwszym badaniu tego rodzaju naukowcy odkryli, że ibuprofen i acetaminofen nie tylko sprzyjają oporności na antybiotyki, gdy są stosowane osobno, ale także wzmacniają ją, gdy są stosowane razem.

Podczas testowania interakcji między lekami niebędącymi antybiotykami, antybiotykiem o szerokim spektrum działania cyprofloksacyną i Escherichia coli (E. coli), powszechną bakterią powodującą zakażenia jelit i dróg moczowych, naukowcy odkryli, że ibuprofen i paracetamol znacząco zwiększają mutacje bakteryjne, przez co bakteria E. coli staje się wysoce oporna na antybiotyk .

Jest to ważne odkrycie, które niesie ze sobą poważne konsekwencje zdrowotne, zwłaszcza dla osób przebywających w domach opieki, gdzie regularnie podaje się wiele leków.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) podaje, że oporność na środki przeciwdrobnoustrojowe stanowi globalne zagrożenie dla zdrowia publicznego i że oporność na antybiotyki była bezpośrednią przyczyną 1,27 miliona zgonów na całym świecie w 2019 r.

Główny badacz, adiunkt Rietie Venter z UniSA, twierdzi, że odkrycia podnoszą ważne pytania dotyczące ryzyka związanego z polipragmazją w opiece nad osobami starszymi.

„Antybiotyki od dawna odgrywają kluczową rolę w leczeniu chorób zakaźnych, ale ich powszechne nadużywanie i nadużywanie doprowadziło do globalnego wzrostu liczby bakterii opornych na antybiotyki” – mówi docent Venter.

„Zjawisko to jest szczególnie powszechne w domach opieki, gdzie osobom starszym przepisuje się wiele leków – nie tylko antybiotyki, ale także leki przeciwbólowe, nasenne i na nadciśnienie – co sprawia, że ​​są one idealnym siedliskiem dla bakterii jelitowych, które mogą uodpornić się na antybiotyki” – dodaje badaczka.

W tym kontekście wyjaśnił, że w tym badaniu analizowano wpływ leków niebędących antybiotykami oraz cyprofloksacyny, antybiotyku stosowanego w leczeniu powszechnych infekcji skóry, jelit i dróg moczowych. „Kiedy bakterie były wystawione na działanie cyprofloksacyny w połączeniu z ibuprofenem i paracetamolem, rozwinęło się u nich więcej mutacji genetycznych niż w przypadku samego antybiotyku, co pomogło im szybciej się rozwijać i stać się wysoce opornymi. Co niepokojące, bakterie były nie tylko oporne na antybiotyk cyprofloksacynę, ale zaobserwowano również wzrost oporności na wiele innych antybiotyków z różnych klas” – wyjaśnił.

„Odkryliśmy również mechanizmy genetyczne leżące u podstaw tej oporności, ponieważ zarówno ibuprofen, jak i paracetamol aktywują mechanizmy obronne bakterii, które wypierają antybiotyki i zmniejszają ich skuteczność” – podkreślił.

W badaniu oceniono dziewięć leków powszechnie stosowanych w domach opieki: ibuprofen (lek przeciwzapalny i przeciwbólowy), diklofenak (lek przeciwzapalny stosowany w leczeniu zapalenia stawów), acetaminofen (paracetamol stosowany w leczeniu bólu i gorączki), furosemid (lek na nadciśnienie), metformina (lek na wysoki poziom cukru we krwi związany z cukrzycą), atorwastatyna (lek obniżający poziom cholesterolu i tłuszczów we krwi), tramadol (silniejszy lek przeciwbólowy stosowany po operacji), temazepam (lek stosowany w leczeniu problemów ze snem) i pseudoefedryna (lek zmniejszający przekrwienie).

Profesor Venter twierdzi, że badanie pokazuje, iż oporność na antybiotyki jest bardziej złożonym problemem niż wcześniej sądzono, ponieważ rolę odgrywają również powszechnie stosowane leki niebędące antybiotykami. „Oporność na antybiotyki nie ogranicza się już tylko do antybiotyków” – mówi.

„To badanie jest dobitnym przypomnieniem, że musimy starannie rozważyć ryzyko związane ze stosowaniem wielu leków, zwłaszcza w przypadku osób starszych, którym często przepisuje się kombinację długoterminowych terapii” – powiedział.

W tym momencie wyjaśnił, że nie oznacza to, że należy zaprzestać stosowania tych leków, ale że powinniśmy być bardziej świadomi tego, jak wchodzą one w interakcje z antybiotykami, a to oznacza wyjście poza łączenie dwóch leków.

Naukowcy apelują o przeprowadzenie większej liczby badań nad interakcjami leków u osób poddawanych długotrwałemu leczeniu farmakologicznemu, abyśmy mogli lepiej zrozumieć, w jaki sposób powszechnie stosowane leki mogą wpływać na skuteczność antybiotyków.