Naukowcy: Smugi kondensacyjne tworzą się głównie w istniejących chmurach pierzastych.

W zeszłym roku w niemieckiej przestrzeni powietrznej odbyło się około trzech milionów lotów. Niezliczona liczba samolotów startuje i ląduje tutaj lub przelatuje nad naszym terytorium. W niektóre dni ich ślady są widoczne przez długi czas – w przecinających się smugach kondensacyjnych. Często jednak nie widać nic.

Naukowcy z Centrum Badawczego w Jülich oraz uniwersytetów w Moguncji, Kolonii i Wuppertalu zbadali przyczyny tego zjawiska i warunki, w jakich powstaje większość smug kondensacyjnych. „Smugi kondensacyjne powstają, gdy gorące spaliny silników lotniczych mieszają się z zimnym powietrzem na wysokości około dziesięciu kilometrów” – czytamy w komunikacie prasowym podsumowującym wcześniejsze wyniki badania .

Spaliny powstające podczas spalania nafty zawierają między innymi parę wodną, ​​która w temperaturze od minus 40 do 50 stopni Celsjusza natychmiast zamarza na cząsteczkach sadzy, tworząc kryształki lodu. W suchym powietrzu smugi te szybko się rozpraszają. W zimnym, wilgotnym powietrzu mogą jednak utrzymywać się godzinami i przekształcać się w rozległe chmury pierzaste (cirrus). Są to cienkie chmury lodowe o wysokości od około pięciu do dwunastu kilometrów, często widoczne na niebie jako delikatne, włókniste zasłony, zwane również chmurami pierzastymi.

W przypadku tras lotów bardziej przyjaznych dla klimatu należy również zwracać uwagę na chmury lodowe.

Chmury pierzaste, które tworzą się ze smug kondensacyjnych, mają większy wpływ na klimat niż bezpośrednie emisje CO₂ z ruchu lotniczego – twierdzi się. Te cienkie, delikatne chmury zatrzymują w atmosferze część ciepła emitowanego z Ziemi, przyczyniając się w ten sposób do globalnego ocieplenia.

W tym kontekście badanie, opublikowane w czasopiśmie Nature Communications , przyniosło nowe odkrycie. Według badania, 80 procent długotrwałych smug kondensacyjnych nie powstaje na całkowicie bezchmurnym niebie, lecz w obrębie istniejących chmur pierzastych. Ujawniły to dane pomiarowe z samolotów komercyjnych przelatujących nad północnym Atlantykiem w latach 2014–2021. Procesy związane z nakładaniem się smug kondensacyjnych i naturalnych chmur pierzastych są nadal słabo poznane, jak wynika z badania.

Jednak to nowe odkrycie może być również wykorzystane do planowania lotów. Martina Krämer, ekspertka w dziedzinie fizyki chmur z Centrum Badawczego w Jülich, powiedziała: „Skoro większość długotrwałych smug kondensacyjnych i tak powstaje w chmurach naturalnych, bardziej sensowne mogłoby być planowanie bardziej przyjaznych dla klimatu tras lotów nie tylko w oparciu o bezchmurne niebo, ale także o istniejące struktury chmur lodowych”.