Ağrı kesici nedir, hangi türleri vardır?
Ağrı kesiciler modern tıbbın en büyük kolaylıklarından biridir. Doğru dozda ve doktor önerisiyle kullanıldığında ağrıyı hafifletir ve kişilerin yaşam kalitesini artırır. Burada önemli olan bu tür ilaçları bilinçli bir şekilde kullanmaktır. Bununla beraber vücudun ağrı yoluyla verdiği sinyaller de görmezden gelinmemelidir. Bu noktada ağrı kesici çeşitleri nelerdir ve analjezik nedir sorularına yanıt aranır.
Ağrı kesici nedir, hangi türleri vardır?Ağrı, vücudun bize gönderdiği en temel uyarı sinyallerinden biridir. Herhangi bir yerimizde bir sorun olduğunda beyin bu durumu ağrı yoluyla fark etmemizi sağlar. Bazı durumlarda ağrı günlük yaşamı olumsuz etkileyecek kadar şiddetli hale gelebilir. Bu durumda analjezik ilaçlar yani ağrı kesiciler devreye girer.
Analjezik ilaçların temel amacı ağrıyı azaltmak ya da tamamen ortadan kaldırmaktır. Bu ilaçlar kişinin bilincini ya da gerçeklik algısını etkilemeden sadece ağrıya etki eder. Dolayısıyla kişi uykulu hissetmeden ya da zihinsel bulanıklık yaşamadan ağrıdan kurtulabilir. Bilinmesi gereken nokta analjezikler ağrının nedenini ortadan kaldırmazlar. Örneğin bir diş ağrısını dindirebilir ama ağrının kaynağı olan diş çürüğünü tedavi etmezler.
Bu ilaçların etki alanları ağrının türüne ve ilacın içeriğine göre değişebilir. Bazı analjezikler ağrının hissedildiği bölgedeki iltihabı azaltarak rahatlama da sağlar. Bazıları ise beynin ağrı sinyallerini algılama biçimini değiştirerek kişinin ağrıyı daha az hissetmesini sağlar. Bir anlamda vücudun ağrı algısını yeniden düzenler.
Analjezikler birden fazla formda bulunurlar. Bunlar içerisinde tablet, kapsül ya da şurup gibi ağız yoluyla alınabilen türler mevcuttur. Bununla beraber krem, jel ve merhem gibi doğrudan cilde uygulanan topikal formları da vardır. Bazı durumlarda ise fitil şeklinde de kullanılabilir. Ağrı kesicilerin çeşitliliği farklı hastalık ve ağrı tiplerine uygun tedavi imkanı sunar.
Analjezik ilaç türleri aşağıdaki gibidir:
1. Non-Opioid analjeziklerBu grup genellikle hafif ve orta şiddetteki ağrılarda tercih edilir. Bununla beraber ateş düşürücü ve iltihap giderici etkileri de vardır.
2. Non-Steroid anti-inflamatuar ilaçlarKısaca NSAID’ler olarak bilinen bu tür ağrının yanı sıra iltihabı ve ateşi de azaltır. Bilhassa romatizma, eklem ağrıları ya da spor yaralanmaları gibi durumlarda etkilidir.
3. Opioid analjeziklerOpioid analjezikler ameliyat sonrası ya da ileri evre kanser gibi şiddetli ağrılarda kullanılır. Merkezi sinir sistemi üzerinde etkili olup ağrının beyne ulaşmasını engeller.
4. Topikal analjeziklerBu tür analjezikler doğrudan ağrılı bölgeye uygulanır. Lokal etki gösterdiğinden genellikle kas, eklem ya da bel ağrılarında tercih edilir.
Önemli not: Ağrı kesici ilaçlar sadece doktor önerisiyle ve belirtilen dozda kullanılmalıdır.
mynet
