Krajowy Program Działań wobec Chorób Otępiennych: ruszyły konsultacje publiczne

Spis treści

Rada Ministrów opublikowała projekt Krajowego Programu Działań wobec Chorób Otępiennych na lata 2025-2030. Jak poinformowało Ministerstwo Zdrowia, został on właśnie skierowany do konsultacji społecznych.

Do tej pory w Polsce brakowało spójnej polityki publicznej dotyczącej chorób otępiennych. Krajowy Program Działań wobec Chorób Otępiennych na lata 2025-2030 to pierwsza kompleksowa odpowiedź państwa na rosnącą skalę problemu.

Główne cele opracowania programu to:

• uporządkowanie i popularyzacja działań już prowadzonych na rzecz chorych i ich bliskich,
• stworzenie nowych rozwiązań systemowych w oparciu o dostępne źródła finansowania,
• zacieśnienie współpracy między resortami i pogłębienie dialogu rządowo-społecznego.

Wnioski z 70. Światowego Zgromadzenia Zdrowia w Genewie zobowiązują kraje członkowskie WHO do przygotowania strategii wobec demencji do 2025 r. Już kilkanaście państw europejskich wdrożyło swoje plany. Polska dołącza do tej grupy – z opóźnieniem, ale z ambitnymi założeniami.

Działania w ramach programu koncentrują się wokół siedmiu kluczowych obszarów:

1. większa świadomość społeczna – kampanie edukacyjne i walka ze stygmatyzacją,
2. profilaktyka i zmniejszanie ryzyka – promowanie zdrowego stylu życia i czynniki chroniące przed otępieniem,
3. wczesna diagnostyka – rozwój dostępności badań i specjalistycznej oceny,
4. leczenie i opieka – lepsze warunki dla pacjentów i koordynacja świadczeń,
5. wsparcie dla opiekunów – pomoc emocjonalna, finansowa i edukacyjna,
6. systemowe gromadzenie danych – baza wiedzy potrzebna do lepszego planowania,
7. badania i innowacje – wspieranie rozwoju nauki i nowoczesnych rozwiązań terapeutycznych.

W konsultacjach mogą wziąć udział

• osoby chore i ich bliskich,
• przedstawicieli organizacji pacjenckich,
• środowiska naukowe,
• jednostki samorządu terytorialnego,
• instytucje systemu ochrony zdrowia i pomocy społecznej.

Termin składania uwag upływa 23 lipca 2025 r.

W Polsce już średnio co szósta osoba po 60. roku życia przejawia deficyty poznawcze mogące wskazywać na otępienie. Szacuje się, że:

• 16,8% ma łagodne zaburzenia poznawcze,
• 15,8% wykazuje objawy otępienia – najczęściej w stopniu lekkim (11,6%),
• umiarkowane otępienie dotyczy 2,8%, a ciężkie 1,4%.

Z wiekiem ryzyko dramatycznie rośnie – ponad połowa osób powyżej 90. roku życia może mieć objawy otępienia.

Chociaż otępienie kojarzone jest głównie z osobami starszymi, choroby otępienne mogą dotykać także młodszych. Przyczyny są zróżnicowane. Wśród nich dominują schorzenia neurodegeneracyjne i naczyniowe. Około 60-70% przypadków to choroba Alzheimera. Inne diagnozy to otępienia naczyniowe, czołowo-skroniowe, z ciałami Lewy’ego i mieszane.

Wraz z postępem choroby dramatycznie rosną koszty opieki i leczenia - zarówno dla rodzin, jak i dla systemu ochrony zdrowia. Wydatki związane z chorobami otępiennymi należą dziś do najwyższych, zaraz po nowotworach, chorobach sercowo-naczyniowych i udarach mózgu.

Co więcej, na przestrzeni ostatniej dekady nie tylko wzrosła ogólna liczba przypadków, ale coraz częściej diagnozowane są bardziej zaawansowane stadia otępienia.

Najwyższa Izba Kontroli zwraca uwagę, że skuteczne działania wymagają ścisłej współpracy między Ministerstwem Zdrowia a Ministerstwem Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Tylko wspólna strategia ma szansę na realną poprawę sytuacji chorych i ich bliskich.

Polecamy także:

Zobacz także:

•