Zdrowie to bogactwo w starzejącym się świecie

Groźby prezydenta USA Donalda Trumpa dotyczące wprowadzenia taryf celnych będą zapewne głównym tematem rozmów polityków, ekspertów ds. finansów międzynarodowych, specjalistów ds. rozwoju, ekonomistów wszelkiej maści i prezesów korporacji. Wpływ taryf Trumpa na rynki, ceny i, co najważniejsze, ludzi z pewnością uzasadnia dominację tego tematu w dyskusjach publicznych i prywatnych. Jednakże nadchodzący wpływ obecnych zmian demograficznych na gospodarkę światową, jeśli nie podejmiemy odpowiednich działań, będzie równie poważny, a być może nawet bardziej trwały.

Faktem jest, że ludzkość starzeje się szybciej niż kiedykolwiek. Zsynchronizowany globalny spadek współczynnika dzietności (przewiduje się, że do 2050 r. osiągnie on punkt krytyczny, tj. 2,1 urodzeń na kobietę), w połączeniu ze spadkiem śmiertelności i wzrostem średniej długości życia (wynikającym z postępu w zakresie zdrowia publicznego i żywienia), przyspieszył tę zmianę demograficzną.

Społeczeństwa krajów rozwiniętych i rozwijających się starzeją się w niespotykanym dotąd tempie . Przewiduje się, że globalna populacja osób w wieku 65 lat i starszych wzrośnie o 104 procent w latach 2005–2030, podczas gdy w przypadku osób poniżej 65 roku życia wzrost wyniesie zaledwie 21 procent.

Rosnąca średnia długość życia jest oczywiście zjawiskiem pozytywnym, częściowo dlatego, że od dziesięcioleci jest ściśle powiązana z rozwojem gospodarczym. Jednakże „tsunami siwych włosów” niesie ze sobą niespotykane dotąd wyzwania, w tym drastyczny wzrost zachorowań na choroby przewlekłe i niepełnosprawność związaną z wiekiem , co pociąga za sobą znaczne koszty społeczne i ekonomiczne, a także konsekwencje dla kolejnych pokoleń.

Niewystarczające zasoby finansowe ograniczyły wysiłki, zwłaszcza „geronautów”, ale także przedsiębiorców i innowatorów w dziedzinie dużych zbiorów danych i sztucznej inteligencji, na rzecz wydłużenia oczekiwanej długości życia w zdrowiu (termin oznaczający okres życia człowieka spędzonego w dobrym zdrowiu).

Ale sytuacja może się odwrócić. Fundacja Hevolution, organizacja non-profit wspierana przez saudyjską rodzinę królewską, przeznacza 1 miliard dolarów rocznie na badania nad sposobami wydłużenia długości życia w zdrowiu. Wiąże się to z inwestowaniem w terapie ukierunkowane na podstawowe przyczyny starzenia się oraz wspieraniem inicjatyw mających na celu przełożenie postępu naukowego na produkty lub metody leczenia umożliwiające zdrowsze starzenie się.

Teraz reszta świata musi pójść w ich ślady, aby wspólnie stworzyć zdrowszą przyszłość dla starzejącego się społeczeństwa, tak aby deklarowana przez ONZ „Dekada Zdrowego Starzenia się” (2021–2030) stała się rzeczywistością wykraczającą poza pokolenia i przynoszącą ogromne korzyści w postaci dywidendy długowieczności.

Według raportu ONZ World Population Prospects 2022, do 2050 roku liczba osób w wieku 65 lat i starszych będzie ponad dwukrotnie większa niż liczba dzieci poniżej 5 roku życia. Osoby starsze będą stanowić 16 procent światowej populacji, w porównaniu z 10 procentami w 2022 roku. Regionalnie przewiduje się, że ta grupa demograficzna będzie stanowić znacznie większą część populacji w Europie i Ameryce Północnej (26,9 procent) oraz Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej (25,7 procent) do połowy stulecia, ponieważ ich populacja powinna osiągnąć szczyt.

Najszybciej starzeją się społeczeństwa globalnego Południa: przewiduje się, że w latach 2006–2030 populacja osób starszych w krajach rozwijających się wzrośnie o 140 procent, podczas gdy w krajach rozwiniętych wzrost ten wyniesie 51 procent . A do roku 2050 80 procent osób starszych będzie mieszkać w krajach o niskich i średnich dochodach. Choć minęło ponad sto lat, zanim odsetek Francuzów w wieku 65 lat i starszych wzrósł z 7 do 14 procent, w wielu krajach rozwijających się taki sam wzrost nastąpi w ciągu jednego pokolenia (na przykład 21 lat w Brazylii i 26 lat w Chinach). Podkreśla to niezwykłą rewolucję demograficzną, która rozpoczęła się w drugiej połowie ubiegłego wieku i nabrała tempa w ostatnich dekadach.

Choć minęło ponad sto lat, zanim odsetek Francuzów w wieku 65 lat i starszych wzrósł z 7 do 14 procent, w wielu krajach rozwijających się taki sam wzrost nastąpi w ciągu jednego pokolenia (na przykład 21 lat w Brazylii i 26 lat w Chinach).

W związku z tym kraje rozwijające się stoją w obliczu coraz większego ryzyka starzenia się społeczeństwa przed osiągnięciem bogactwa, co zwiększa widmo ubóstwa i bezbronności osób starszych w obliczu braku solidnych zabezpieczeń społecznych. Choć wzrost średniej długości życia na całym świecie jest triumfem medycyny oraz postępu społecznego i ekonomicznego, wiele osób w wieku 65 lat i starszych nie cieszy się zdrową długością życia.

Zamiast tego, starzenie się wiąże się z pojawieniem się niepełnosprawności i przewlekłych chorób niezakaźnych. Znajduje to odzwierciedlenie w zasadniczej zmianie epidemiologii chorób: schorzenia takie jak choroby serca, nowotwory, cukrzyca i choroba Alzheimera stały się głównymi przyczynami zgonów, wyprzedzając infekcje . Według badania Global Burden of Disease Study, wspieranego przez Bank Światowy i Światową Organizację Zdrowia, przewlekłe choroby związane z wiekiem spowodują znaczny wzrost liczby osób niepełnosprawnych na całym świecie.

Rosnące obciążenie zdrowotne chorobami związanymi z wiekiem zagraża stabilności finansów publicznych i wzrostowi gospodarczemu. Skutki fiskalne są już dotkliwie odczuwalne w szybko starzejących się społeczeństwach, w których wydłużająca się długość życia i wynikający z niej wzrost wskaźników niepełnosprawności powodują gwałtowny wzrost wydatków na opiekę zdrowotną i emerytury, a populacja w wieku produkcyjnym się kurczy. Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) przewiduje, że do 2050 r. światowe wydatki na emerytury publiczne mogą zmniejszyć oszczędności publiczne — które są niezbędne do krajowych inwestycji i amortyzacji wstrząsów gospodarczych — o ponad dwa punkty procentowe PKB.

Jeśli nie zostaną przeprowadzone znaczące reformy i nie nastąpi przejście na wielosektorowe i multidyscyplinarne podejście do wydłużania zdrowej długości życia, tsunami siwych włosów jedynie pogłębi nierównowagę makroekonomiczną i jeszcze bardziej ograniczy krajową konsumpcję i inwestycje, narażając kraje na ryzyko stagnacji sekularnej. Badanie z 2022 r. pokazuje, że starzenie się społeczeństwa jest jednym z najważniejszych źródeł presji na obniżenie poziomu cen i produkcji na mieszkańca w Japonii, gdzie osoby w wieku 65 lat i starsze stanowią już 30 proc. populacji.

Wiele krajów podjęło próbę złagodzenia rosnących kosztów szybkiego starzenia się społeczeństw, przyjmując politykę mającą na celu zwiększenie współczynnika dzietności i poprawę długoterminowej stabilności systemów emerytalnych. Jednak środki mające na celu odwrócenie spadkowej tendencji liczby urodzeń, a mianowicie ukierunkowane zachęty finansowe, w większości nie odniosły skutku. Reformy emerytalne, takie jak podniesienie wieku uprawniającego do świadczeń, zwiększenie stawki składki i obniżenie świadczeń, przyniosły nieco lepsze rezultaty.

Jednakże wywieranie presji na ludzi, aby wydłużyli okres swojej aktywności zawodowej , niekoniecznie pozwoli utrzymać wysoką produktywność ani wzmocnić stabilność finansową, jeśli te dodatkowe lata pracy będą wiązać się głównie ze spadkiem wydolności fizycznej i umysłowej. Globalnie, lata życia skorygowane o niepełnosprawność, wskaźnik obejmujący lata życia utracone z powodu złego stanu zdrowia, wzrosły o 32 procent między 1990 a 2019 rokiem i oczekuje się, że wzrosną o 55 procent między 2004 a 2030 rokiem. Polityka ta może mieć odwrotny skutek, obniżając ogólną wydajność pracy i podważając stabilność fiskalną, ponieważ wydatki publiczne związane z wiekiem nadal rosną w stosunku do dochodów podatkowych.

Przykładowo, Narodowa Służba Zdrowia w Wielkiej Brytanii nie zapewnia odpowiedniej opieki domowej dla starzejącego się społeczeństwa kraju, co zmusza 855 000 osób starszych rocznie do hospitalizacji, co wiąże się z ogromnymi kosztami ekonomicznymi i poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. W Stanach Zjednoczonych, gdzie stała imigracja częściowo zrównoważyła koszty starzenia się społeczeństwa, wydatki na opiekę zdrowotną stały się jedną z najszybciej rosnących pozycji. Congressional Budget Office prognozuje, że całkowite wydatki na opiekę zdrowotną wzrosną z 16 procent PKB w 2007 r. do 37 procent w 2050 r.

Najbardziej zrównoważonym rozwiązaniem byłoby skupienie się na wydłużeniu zdrowego życia, a tym samym skrócenie okresu zachorowań pod koniec życia. Badania medyczne wykazały, że starzenie się – proces, w którym kumuluje się wiele różnych uszkodzeń molekularnych i komórkowych, prowadzących z czasem do stopniowego pogorszenia sprawności fizycznej i umysłowej – jest głównym czynnikiem ryzyka większości chorób przewlekłych, które wpływają na wskaźniki zachorowalności i umieralności. Sugeruje to, że „geroprotekcja” (spowolnienie biologicznego starzenia się) u zdrowych ludzi może pomóc zmaksymalizować korzyści związane z długowiecznością.

W listopadzie 2023 r. Fundacja Hevolution zorganizowała pierwszy Globalny Szczyt Zdrowia (GHS) w Rijadzie w Arabii Saudyjskiej, aby podkreślić ogromne postępy w dziedzinie geronauki (nauki o tym, w jaki sposób starzenie się prowadzi do chorób przewlekłych) i rosnącą liczbę potencjalnych interwencji mających na celu spowolnienie fizjologicznych procesów starzenia. Do najważniejszych przedstawionych postępów należała identyfikacja konserwatywnych szlaków molekularnych, które mają wpływ na starzenie się; Badania przeprowadzone na ssakach pozwoliły na dokładniejsze zrozumienie zmian patologicznych związanych z wiekiem; oraz interwencje mogące wydłużyć życie przy jednoczesnej poprawie stanu zdrowia.

Być może najbardziej obiecujące omawiane tam zagadnienia dotyczyły medycyny. Leki senolityczne na przykład mają potencjał eliminowania komórek starzejących się, które gromadzą się w trakcie starzenia i przyczyniają się do rozwoju zaburzeń związanych z wiekiem i chorób przewlekłych. Delegaci byli równie entuzjastycznie nastawieni do rapamycyny, pierwszego leku, który skutecznie spowalniał wczesny rozwój chorób związanych z wiekiem u zwierząt laboratoryjnych. Fundacja Hevolution wspiera dalsze badania mające na celu zrozumienie, w jaki sposób rapamycyna indukuje autofagię, proces komórkowy, który rozkłada uszkodzone lub zbędne składniki, a także opracowanie strategii testowania leku na ludziach. Pomaga również badać inne środki wpływające na długowieczność.

Bogactwo danych biometrycznych pochodzących od stulatków dowodzi, że ważne jest kontynuowanie tego kierunku badań, a coraz więcej dowodów wskazuje na to, że choroby związane z wiekiem są rzadkie i pojawiają się z opóźnieniem u najstarszych żyjących osób. Badanie przeprowadzone wśród młodszych osób w wieku stu lat (w wieku od 100 do 104 lat), osób w wieku półsuperstulatków (w wieku od 105 do 109 lat) oraz superstulatków (w wieku od 110 do 119 lat) wykazało, że im starsza grupa wiekowa, tym później pojawiają się przewlekłe choroby oraz pogarszają się funkcje poznawcze i funkcjonalne. Potwierdza to hipotezę, że w miarę zbliżania się do granicy długowieczności zachorowalność ulega skróceniu, a oczekiwana długość życia w zdrowiu zaczyna zbliżać się do oczekiwanej długości życia.

Życie sławnych stulatków, takich jak nieżyjący już sekretarze stanu USA George Shultz i Henry Kissinger, dostarczają dalszych anegdotycznych dowodów potwierdzających tezę, że ludzie, którzy dożywają skrajnego wieku, z większym prawdopodobieństwem cieszą się korzyściami długiego, zdrowego życia. Shultz, pierwszy z dwóch członków ekskluzywnego klubu stulatków, wiódł niezwykle produktywne życie. W przenikliwym eseju napisanym z okazji setnej rocznicy urodzin zastanawiał się nad znaczeniem zaufania w rodzinie, integracji rasowej, rozwiązywania konfliktów i stosunków zagranicznych — była to cenna lekcja dotycząca wzmacniania spójności społecznej i tworzenia międzynarodowego środowiska współpracy potrzebnego w tym przełomowym momencie.

Kissinger cieszył się także bardzo produktywną (choć kontrowersyjną) długością życia, w którym nie było wielu chorób ani niepełnosprawności (poza pewnymi problemami z sercem). Napisał i współtworzył wiele artykułów i książek, w tym jedną na temat sztucznej inteligencji w 2022 r. Kilka tygodni przed śmiercią w wieku 100 lat Kissinger spotkał się w Pekinie z chińskim prezydentem Xi Jinpingiem, próbując ocieplić stosunki chińsko-amerykańskie w czasach rosnącej niepewności geopolitycznej i rywalizacji między mocarstwami.

Jednak stulatków jest niewielu. Stanowią oni zaledwie 0,03 proc. populacji USA i jeszcze mniejszy odsetek populacji światowej, gdyż większość z nich żyje w krajach o rozwiniętej gospodarce. Badania pokazują, że przeciętnie jedną piątą życia człowieka wypełnia choroba, która często wiąże się z dużym stresem dla niego i jego bliskich, a ponadto generuje koszty społeczne i ekonomiczne. Spędzić 20 procent swojego życia w złym lub pogarszającym się stanie zdrowia to wyjątkowo długi okres, a okres ten wydłuża się wraz ze wzrostem średniej długości życia.

Dlatego inwestowanie w badania medyczne i innowacje służące poprawie zdrowia na świecie jest najważniejszą misją naszych czasów. Dzięki tym inwestycjom można by zmniejszyć różnicę w średniej długości życia między najbogatszymi i najbiedniejszymi krajami świata (szacowaną na blisko 20 lat) i wydłużyć ogólną długość życia. A w miejscach, w których koszty opieki zdrowotnej przyczyniają się do wzrostu ubóstwa, korzyści socjalne wynikające z wydłużenia oczekiwanej długości życia w zdrowiu będą jeszcze bardziej widoczne. Na przykład w Stanach Zjednoczonych rachunki za usługi medyczne wpędziły osiem milionów ludzi, z których większość nie miała ubezpieczenia, w ubóstwo w 2018 r. Ryzyko ubóstwa medycznego jest jeszcze większe w krajach Globalnego Południa, gdzie wysokie wskaźniki ubóstwa zwiększają podatność na kryzysy związane ze zdrowiem.

Oprócz wydłużenia zdrowego życia, inwestowanie w badania nad oczekiwaną długością życia może pomóc zmniejszyć nierówności w całym okresie życia, wyrównując szanse w zakresie dobrostanu, niezależnie od zmiennych geograficznych i społeczno-ekonomicznych. W końcu, długość życia i stan zdrowia to dwie strony tej samej monety, a interwencje, które wydłużają pierwszą, wydłużają również drugą.

Stworzenie zdrowej przyszłości dla wszystkich osób starszych prawdopodobnie przyniesie również znaczne korzyści ekonomiczne. W większości krajów wydłużenie średniej długości życia o rok mogłoby zwiększyć PKB o około 4 procent. Symulacje oparte na danych amerykańskich pokazują, że opóźnienie starzenia się może wydłużyć oczekiwaną długość życia o 2,2 roku, generując wartość ekonomiczną rzędu 7,1 biliona dolarów w ciągu 50 lat. Wydłużenie długości zdrowego życia to nie tylko nakaz moralny. To także kwestia mądrej ekonomii.

Wydłużenie długości zdrowego życia to nie tylko nakaz moralny. To także kwestia mądrej ekonomii.

Mimo że uczestnicy pierwszej konferencji GHS byli zgodni co do tego, że spowolnienie biologicznego starzenia się jest realistycznym celem, ubolewali nad brakiem inwestycji w badania nad przeciwdziałaniem starzeniu się. Ograniczone wsparcie finansowe stanowi jedną z największych barier dla osób pragnących opracować terapie ukierunkowane na podstawowe przyczyny starzenia się. Na szczęście Arabia Saudyjska, dzięki swojej początkowej inwestycji w Fundację Hevolution, zaczęła już przyspieszać globalne zmiany, wspierając innowacje skupiające się na biologicznym starzeniu się, a nie na chorobach.

Obejmuje to dotacje i inwestycje na wczesnym etapie mające na celu wspieranie niezależnych badań i przedsiębiorczości w dziedzinie nauki o zdrowej długości życia, zwiększenie liczby bezpiecznych i skutecznych metod leczenia trafiających na rynek, skrócenie czasu opracowywania leków i zwiększenie dostępności terapii wydłużających zdrową długość życia. Ostatniego dnia GHS Fundacja Hevolution zadeklarowała przeznaczenie 100 milionów dolarów na dotacje badawcze, które mają na celu przełomowe odkrycia w dziedzinie nauki o starzeniu się. Od tego czasu Fundacja złożyła jeszcze kilka deklaracji, w wyniku czego łączna suma jej dotychczasowych zobowiązań przekroczyła 400 milionów dolarów.

Fundacja Hevolution wspiera również rozwój platform i technologii wykorzystujących potencjał dużych zbiorów danych, sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego w celu lepszego zrozumienia indywidualnych czynników ryzyka i podejmowania bardziej ukierunkowanych interwencji.

Przykładowo, naukowcy wykorzystujący dane z badania dotyczącego zdrowia i emerytur przeprowadzonego na Uniwersytecie Michigan odkryli, że edukacja przynosi długoterminowe korzyści zdrowotne, pomagając osobom starszym zapobiegać demencji i zachować dobrą pamięć. Kolejne badanie zróżnicowanych zbiorów danych dostarczyło nowych spostrzeżeń na temat genetycznych podstaw sprawności pamięci werbalnej związanej ze starzeniem się. Naukowcy wykorzystują również duże zbiory danych do identyfikacji i zrozumienia funkcji nieznanych dotąd genów mitochondrialnych. Ich celem jest opracowanie metod leczenia choroby Alzheimera, cukrzycy i innych chorób przewlekłych.

Coraz bardziej złożone podejście gerontologii i gerontologii, bazujące na coraz większej ilości danych, pozwoliło rozwiązać niektóre z problemów, które dotychczas hamowały postęp w tej dziedzinie. Naukowcy wykorzystują te metody do ilościowego określenia biomarkerów starzenia, opracowania wskaźnika kruchości, opracowania skanowania całego genomu w celu wykrywania objawów depresji u osób starszych oraz oszacowania, w jaki sposób czynniki genetyczne i środowiskowe przyczyniają się do zmian poznawczych związanych z wiekiem. Zastosowanie nowych technologii i narzędzi obliczeniowych do analizy dużych ilości danych biologicznych, a także postęp naszej wiedzy na temat biologii człowieka, mogą także sprzyjać współpracy interdyscyplinarnej.

Taki zintegrowany model badawczy może zrewolucjonizować badania nad starzeniem się, na które wpływają współzależne czynniki wieloczynnikowe, takie jak genetyka, zachowanie, a także wpływy kontekstowe, takie jak status społeczno-ekonomiczny i trudności rodzinne. Celem byłoby zrozumienie indywidualnych czynników ryzyka, określenie roli genów w rozwoju choroby, a ostatecznie wspieranie opracowywania interwencji dostosowanych do potrzeb pacjenta w celu rozwiązania problemów genetycznych i związanych ze stylem życia.

Ograniczenia finansowe nie są jedyną przeszkodą na drodze do spowolnienia procesu starzenia. W pierwszym wydaniu GHS zidentyfikowano cztery szczególnie widoczne przeszkody. Po pierwsze, priorytety w badaniach medycznych i inwestycjach były mocno ukierunkowane na modele chorób i muszą zostać zrebalansowane, aby odzwierciedlały obecne piramidy demograficzne i ogromne wyzwania stawiane przez „tsunami siwych włosów”. Chociaż model choroby doprowadził do wydłużenia średniej długości życia, odbyło się to kosztem zdrowia. Przetrwanie współczesnych systemów opieki zdrowotnej zależy od połączenia modeli chorób, które nadal są ważne, z modelami późnego starzenia się, aby zapobiegać pojawianiu się chorób związanych z wiekiem.

Po drugie, skuteczne radzenie sobie ze starzeniem się wymaga odejścia od obecnego podejścia do leczenia polegającego na rozpatrywaniu poszczególnych chorób i przejścia na podejście bardziej zintegrowane. Wiele osób starszych cierpi na wiele powiązanych ze sobą chorób, których nie można leczyć jednowymiarowo. Wdrożenie nowych modeli terapeutycznych w przypadku wielu chorób przewlekłych i, co ważniejsze, skupienie się na działaniach profilaktycznych, zwłaszcza promujących wczesną interwencję, znacznie zmniejszyłoby obciążenia społeczne i ekonomiczne starzejących się społeczeństw i zmaksymalizowało korzyści wynikające z długowieczności.

Po trzecie, w miarę jak systemy opieki zdrowotnej zaczną łączyć modele chorób z modelami późnego starzenia, kluczowe znaczenie będzie miało opracowanie jasnych wytycznych metodologicznych dla badań klinicznych z udziałem osób starszych z wieloma schorzeniami. Opracowywanie skutecznych metod leczenia, które mogą zapobiegać wystąpieniu wielu przewlekłych chorób związanych ze starzeniem się lub jednocześnie zwalczać wiele chorób związanych z wiekiem, stwarza ogromne możliwości rozwoju dla przemysłu farmaceutycznego, a jednocześnie stawia nowe wyzwania organom regulacyjnym . Bliska współpraca między przemysłem a organami regulacyjnymi może doprowadzić do opracowania wzorcowych metod leczenia osób starszych, co zrewolucjonizuje opiekę zdrowotną i przekształci gospodarkę.

Wreszcie, i być może najtrudniejsze ze wszystkich, konieczna jest zmiana sposobu myślenia. Przez stulecia osoby starsze były postrzegane przez pryzmat wskaźnika obciążenia demograficznego (stosunek liczby osób młodych i starszych do liczby ludności w wieku produkcyjnym). Aby jednak zapewnić lepszą i bardziej produktywną przyszłość dla wszystkich ludzi w naszym szybko starzejącym się świecie , musimy zmienić sposób, w jaki myślimy o starzeniu się. Społeczeństwa muszą postrzegać tę rosnącą grupę jako cenny zasób i przeznaczyć więcej środków na badania i innowacje w zakresie przeciwdziałania starzeniu się. Ponadto zwiększona zależność międzypokoleniowa przyniesie korzyści ekonomiczne.

Stabilność systemów emerytalnych zależy od reform podnoszących wiek emerytalny i wydłużających oczekiwaną długość życia. Jest to szczególnie ważne, ponieważ przyspieszona kompresja starzenia się społeczeństw w krajach rozwijających się doprowadzi do zmniejszenia migracji międzynarodowych, które przez lata częściowo niwelowały skutki starzenia się populacji w gospodarkach rozwiniętych. Dalsze zatrudnianie starszych pracowników może również przyczynić się do utrzymania długoterminowego wzrostu firm poprzez wzmocnienie wzajemnego uczenia się, zniwelowanie przepaści cyfrowej między pokoleniami i ograniczenie utraty wiedzy instytucjonalnej.

Na płaszczyźnie społecznej młodzi ludzie mogliby spędzić kilka dziesięcioleci na aktywnej interakcji ze swoimi dziadkami i pradziadkami, co miałoby istotne implikacje dla przekazywania wiedzy i wartości w nowym świecie nakładających się na siebie pokoleń. Pierwszym krokiem do osiągnięcia korzyści w postaci długowieczności jest obalenie negatywnych mitów na temat osób starszych i przezwyciężenie dyskryminacji ze względu na wiek. Na drugą połowę życia należy patrzeć z tą samą nadzieją, oczekiwaniami i rygorem, co na pierwszą połowę.

Na drugą połowę życia należy patrzeć z tą samą nadzieją, oczekiwaniami i rygorem, co na pierwszą połowę.

Czasu jest coraz mniej: liczba osób starszych dotkniętych nieodwracalnymi, przewlekłymi chorobami związanymi z wiekiem znacząco wzrasta. Według amerykańskiej Krajowej Rady ds. Starzenia się, prawie 95 procent Amerykanów w wieku 60 lat i starszych cierpi na co najmniej jedną chorobę przewlekłą, podczas gdy około 80 procent ma dwie lub więcej chorób. Większość uszkodzeń zwykle powstaje już w momencie zdiagnozowania choroby, co utrudnia jej leczenie.

Brak działań teraz jedynie zaostrzy problemy stojące przed starzejącymi się społeczeństwami. Przyspieszenie zmian w kierunku inicjatyw badawczych i interwencji związanych ze zdrowiem, które mogłyby zapobiegać przewlekłym chorobom związanym z wiekiem lub opóźnić ich wystąpienie, wymaga globalnego zaangażowania i proaktywnej współpracy wielu podmiotów. Społeczność decydentów i ekspertów powinna podejść do zadania budowania zdrowszej przyszłości z tym samym duchem i poczuciem pilności, które napędzały Projekt Manhattan w wyścigu o stworzenie bomby atomowej przed nazistowskimi Niemcami. Arabia Saudyjska udzieliła tym wysiłkom dużego wsparcia; Jednakże należy podjąć więcej działań, aby przesunąć zachorowalność na koniec życia i wydłużyć lata produkcyjne ludzi, umożliwiając im pozostanie aktywnymi ekonomicznie aż do późnej starości.

Życie to wciąż ulica jednokierunkowa, nie ma odwrotu, ale kiedy człowiek się rozwija, życie zawsze jest warte przeżycia. Naszym celem musi być zadbanie o to, aby podróż każdego człowieka na Ziemi pozostała jasna i produktywna tak długo, jak to możliwe. W tym celu musimy wykorzystać szeroko zakrojone inwestycje Arabii Saudyjskiej w badania nad zdrową długością życia, aby uzyskać większe poparcie na świecie dla tego programu. Parafrazując powiedzenie często przypisywane dramatopisarzowi George’owi Bernardowi Shawowi: „Nie przestajemy pracować, bo się starzejemy; starzejemy się, bo przestajemy pracować”.

(*) Były główny ekonomista w Afrykańskim Banku Eksportu i Importu, członek Sieci Rozwiązań Zrównoważonego Rozwoju na Uniwersytecie Columbia.