Labubu-babygekte! Deskundigen vestigen de aandacht op het gevaar

Docent Psychiatrie Dr. Zuhal Doğan Bektaş gaf een inschatting van de belangstelling voor Labubu-figuren en de redenen daarvoor.

'HET ONTHULT DE SPIRITUELE BEHOEFTEN VAN MENSEN'

Doğan Bektaş stelde dat het huidige consumptiegedrag, dat wordt gevormd door de dynamiek van sociale media, niet alleen de esthetische voorkeuren van individuen weerspiegelt, maar ook hun psychologische gesteldheid. Hij voegde daaraan toe: "De intense interesse in dure verzamelobjecten, zoals Labubu-figuren, laat enerzijds de kracht van de populaire cultuur zien en anderzijds de spirituele behoeften van individuen."

'VERZAMELEN KAN PATHOLOGISCH WORDEN'

Docent Dr. Bektaş waarschuwde dat het ongecontroleerd verwerven van deze figuren zich soms kan ontwikkelen tot een vorm van 'verzamelgedrag' binnen het obsessief-compulsieve spectrum. Hij stelde: "Hoewel verzamelen op zichzelf geen symptoom is van psychopathologie, wordt het pathologisch wanneer het een niveau bereikt waarop het de functionaliteit aantast. Achter het verlangen naar bezit kunnen gevoelens van innerlijke leegte, angst, onvervulde kinderbehoeften of een poging om eigenwaarde te construeren met behulp van objecten schuilgaan. Dergelijk gedrag kan een manifestatie zijn van de neiging om 'eigenwaarde te reguleren met externe objecten', die soms wordt gezien in narcistische structuren. Figuren, vooral wanneer ze naast merkproducten worden tentoongesteld, kunnen instrumenten worden die iemands verlangen naar sociale goedkeuring voeden. Hier kunnen we spreken van een fragiel zelf dat kan zeggen: 'Ik ben hier, ik ben waardevol omdat ik dit object bezit.'"

'VERZAMELEN KAN PATHOLOGISCH WORDEN'

'HET KAN DE GROND VOORBEREIDEN VOOR WINKELVERSLAVING'

Bij het beoordelen van de verkoop- en marketingmethoden van Labubu-figuren stelde Dr. Doğan Bektaş dat sommige van deze figuren in dozen zaten, 'verrassende' inhoud bevatten of in beperkte oplage werden geproduceerd. Hij zei:

De consument vertoont een winkelgedrag waarbij hij niet precies weet wat er elke keer zal gebeuren, wat betekent dat hij wordt onderworpen aan variabele-ratio-bekrachtiging. Volgens de gedragspsychologie is variabele-ratio-bekrachtiging, zoals die in gokautomaten, een van de krachtigste leervormen voor het ontwikkelen van verslaving. Soms verschijnt er een heel bijzonder figuur, soms een alledaags figuur. Deze onzekerheid en de mogelijkheid om iets zeldzaams te verkrijgen, triggeren het dopaminesysteem krachtig, wat herhaaldelijk koopgedrag motiveert. Het is niet verwonderlijk dat deze situatie de weg vrijmaakt voor winkelverslaving. Winkelverslaving (oniomanie) wordt geclassificeerd als een stoornis in de impulsbeheersing en begint over het algemeen met een zoektocht naar tijdelijke verlichting, opwinding of bevrediging, maar leidt later tot gevolgen zoals schuldgevoel, spijt, schulden en verlies van sociale functies.

Zulke trends triggeren sociale vergelijkingsmechanismen

Dr. Lecturer waarschuwde dat deze trends, die zich verspreiden via influencers – mensen met een eigen volgersbestand op sociale media en digitale platforms en die de macht hebben om deze volgers te beïnvloeden – sociale vergelijkingsmechanismen in gang zetten. Lid Bektaş stelde: "De geïdealiseerde levens van influencers versterken het gevoel van 'ontoereikendheid' bij individuen. Mensen die proberen om te gaan met dit gevoel van ontoereikendheid ontwikkelen een psychologisch verlangen om 'hun gelijke te zijn' door te proberen te bereiken wat ze bezitten. Het idee 'als ik op hen lijk, ben ik waardevol' komt veel voor bij mensen met narcistische kwetsbaarheid. Vanuit een Lacaniaans perspectief hebben mensen intern een ideaal zelfbeeld dat ze nastreven. Sociale media dienen als podium om dit ideale zelfbeeld naar buiten te projecteren en aan anderen te demonstreren. Influencers worden gezien als representaties van het 'ideale zelf', en hun bezittingen (figuur, kleding, esthetische verschijning) worden instrumenten om dit ideaal te bereiken. Het omarmen van figuren zoals Labubu kan een poging zijn om een stap dichter bij de identificatie met dat ideaal te komen. Dit is gericht op het bevredigen van iemands narcistische behoeften (goedkeuring, bewondering, zichtbaarheid).

'SOCIALE MEDIA-INHOUD KAN SOMMIGEN STERKER BEÏNVLOEDEN'

Docent Dr. Bektaş waarschuwde dat niet al dit gedrag pathologisch is, maar dat het pathologisch kan worden, afhankelijk van de intensiteit, continuïteit, het verlies van functionaliteit en de impact op iemands psychosociale leven. Hij zei: "Sociale media-inhoud kan een sterker effect hebben op mensen met psychiatrische aandoeningen zoals borderline persoonlijkheidsstructuren, narcistische afweermechanismen, aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD) en stemmingsstoornissen. Mensen die bijvoorbeeld moeite hebben met het beheersen van hun emoties, zich concentreren of zich ontoereikend voelen, kunnen gemakkelijker worden beïnvloed door socialemediatrends, berichten van influencers en populaire producten. Mensen die moeite hebben met het omgaan met de behoefte aan externe goedkeuring, impulsiviteit en gevoelens van leegte, zijn mogelijk vatbaarder voor gedrag zoals impulsief en impulsief winkelen."

'HET KAN NEGATIEVE INVLOED HEBBEN OP KINDEREN EN ADOLESCENTEN'

Docent Dr. Zuhal Doğan Bektaş merkte op dat personages zoals Labubu-figuren, zowel schattig als grotesk, verwarrend kunnen zijn voor kinderen. Ze waarschuwde: "Het is belangrijk dat kinderen tijdens hun emotionele ontwikkeling een duidelijk onderscheid maken tussen 'goede' en 'slechte' afbeeldingen. De schattige maar angstaanjagende verschijning van deze figuren kan angst, nachtmerries en emotionele onrust veroorzaken, vooral bij kinderen met een ontwikkelingsachterstand. Bovendien verhoogt de wijdverbreide idealisering van deze figuren op sociale media de druk om te bezitten bij kinderen en adolescenten, waardoor het risico bestaat dat ze al op jonge leeftijd een identiteit vormen op basis van materiële waarden."

ALS INTERESSE IN DEZE TRENDS DE FUNCTIONALITEIT BEÏNVLOEDT, WEES DAN VOORZICHTIG

Docent Dr. Bektaş merkte op dat interesse in en gedrag jegens Labubu en soortgelijke figuren niet altijd als een teken van een psychiatrische aandoening kan worden beschouwd. Hij voegde eraan toe: "Als iemand echter constant tijd, geld en mentale energie aan deze objecten of trends besteedt, en zijn of haar sociale relaties of functionaliteit in gevaar komen, is professionele hulp geboden. Vooral als dit gepaard gaat met een winkelverslaving, emotioneel eten of een socialemediaverslaving, kunnen psychiatrische en psychotherapeutische processen zeer effectief zijn."

DIGITALE DETOX WORDT AANBEVOLEN

Dr. Zuhal Doğan Bektaş gaf aan welke voorzorgsmaatregelen genomen kunnen worden om ons te beschermen tegen de negatieve effecten van sociale media: "Het gebruik van sociale media moet worden beperkt, digitale detox-processen moeten worden ondersteund en alternatieve bronnen van plezier, zoals kunst, sport, natuur en sociale relaties, moeten worden ontwikkeld."

Dr. Docent Zuhal Doğan Bektaş concludeerde haar opmerkingen als volgt:

Uiteindelijk zijn objecten uit de populaire cultuur, zoals Labubu-figuren, niet zomaar een trend; ze kunnen een weerspiegeling zijn van veel diepere psychologische processen in iemands innerlijke wereld. Deze gedragingen, die verder gaan dan een simpele 'mode', zijn de manifestatie van iemands zoektocht naar zichzelf, behoefte aan verbondenheid, verlangen naar goedkeuring en soms zelfs onderdrukte leegte.