Wetenschappers waarschuwen voor de verspreiding van een gen dat bacteriën verandert in antibioticaresistente superbacteriën.

Volgens een internationaal team van wetenschappers onder leiding van de Complutense Universiteit van Madrid verspreidt een gen met de naam npmA2 zich over de hele wereld. Dit gen kan gevaarlijke bacteriën volledig resistent maken tegen antibiotica die van vitaal belang zijn wanneer er geen alternatief is.

"npmA2 is als een spook: bijna niemand wist van het bestaan ervan, en toch is het, zonder veel ophef, op verschillende plekken ter wereld en bij bacteriën die toch al moeilijk te bestrijden zijn, begonnen op te duiken", aldus Dr. Bruno González-Zorn, hoogleraar aan de afdeling Diergezondheid van de Complutense Universiteit van Madrid en directeur van het onderzoek.

Volgens de resultaten, die woensdag in Nature Communications zijn gepubliceerd, verspreidt dit vrijwel onbekende gen zich via ziekenhuizen en boerderijen en genereert het ongeneeslijke 'superbacteriën'. Onderzoekers hebben het specifiek aangetroffen in stammen uit zes landen en in menselijke, dierlijke en milieumonsters, wat de wereldwijde verspreiding ervan bevestigt.

Voor deze studie analyseerden de experts bijna twee miljoen bacteriemonsters. Daaruit bleek dat dit gen fungeert als een soort 'genetisch paspoort' dat zich verplaatst in een mobiel fragment, als een Trojaans paard, en zich nestelt in verschillende bacteriën die al een risico vormen.

Zo hebben professionals het gen ontdekt in de bacterie Clostridioides difficile, die ernstige darminfecties veroorzaakt, en in Enterococcus faecium, die ziekenhuisinfecties veroorzaakt met een sterftecijfer van 30 procent in Spanje. "Het npmA2-gen maakt deze infecties praktisch ongeneeslijk", aldus dr. Carlos Serna, medeauteur van de studie.

De auteurs benadrukten dat onderzoek naar nieuwe strategieën om infecties te bestrijden en het gebruik van antibiotica te monitoren nu urgenter zijn dan ooit. "Als we nu niet in actie komen, stevenen we af op een tijdperk waarin een simpele infectie opnieuw fataal zal zijn", waarschuwde González-Zorn.

Samen met de Complutense Universiteit van Madrid namen wetenschappers van het Welcome Sanger Institute in Cambridge (Verenigd Koninkrijk), het Pasteur Institute in Parijs (Frankrijk) en onderzoekscentra in Nederland en Australië deel aan dit onderzoek.