Het geheim van een lang leven ligt misschien wel in wat u het liefst doet in de zomer.

Er zijn mensen die van januari tot december een druk sociaal leven hebben, maar er zijn ook mensen (de meerderheid) die pas dankbaar kunnen zijn als ze met een beetje geluk eens in de twee weken een plek vinden waar ze met vrienden kunnen afspreken en over van alles en nog wat kunnen kletsen.

De eerstgenoemden hebben niet alleen het geluk vaak te kunnen ontspannen met vrienden, wat een positief effect heeft op hun mentale gezondheid , maar zorgen ook voor hun fysieke gezondheid en investeren uiteindelijk in een lang leven. Wat de laatstgenoemden betreft, zullen we binnenkort waardevolle redenen zien om het gedrag van de andere groep te kopiëren.

Als je je begeleid voelt, blijft je brein actief en voorkom je cognitieve achteruitgang.

Sociaal gedrag onder studie

De positieve effecten die samenhangen met sociale relaties gaan verder dan individuele intuïtie. Uit talrijke wetenschappelijke onderzoeken blijkt dat emotionele banden een positief effect hebben op de gezondheid van mensen.

Een van deze studies, gepubliceerd in het tijdschrift PLOS Medicine , stelt dat sociale connecties een directe invloed hebben op onze fysieke en emotionele gezondheid. Mensen met een sterk sociaal netwerk hebben 50% meer kans om langer te leven dan mensen zonder betekenisvolle relaties. Dit komt doordat sociale interactie de hersenen stimuleert, ontstekingen vermindert en de ontwikkeling van gezondere leefgewoonten bevordert.

Dus als professionele of persoonlijke verplichtingen je ervan weerhouden om tijd met vrienden door te brengen, probeer dat dan in ieder geval te doen wanneer je meer tijd hebt, zoals tijdens de zomervakantie. Met vrienden wandelen , uit eten gaan of naar het strand gaan is niet alleen een van de favoriete bezigheden van de meeste mensen, het is ook een van de gezondste.

Vrienden maken op doktersvoorschrift

Op vrije dagen is het oneindig veel gemakkelijker om nieuwe emotionele banden te creëren en bestaande te behouden en te versterken. Dit levert ons talloze waardevolle voordelen op voor onze fysieke en mentale gezondheid, aangezien "gesprekken, het delen van ervaringen en het gevoel van steun onze hersenen actief houden en cognitieve achteruitgang helpen voorkomen ", aldus algemeen gezondheidspsycholoog Leticia Martín Enjuto .

Volgens de deskundige geeft een ondersteunend netwerk ons de kracht om dagelijkse uitdagingen het hoofd te bieden, vermindert het stress en maakt het ons veerkrachtiger in tijden van tegenspoed.

Bovendien benadrukt Martín als bijwerking dat "mensen die goed worden ondersteund, doorgaans beter voor zichzelf zorgen: ze bewegen meer, eten evenwichtiger en verwaarlozen hun medische controles niet." Hij voegt eraan toe: "Dit alles draagt bij aan een voller en gezonder leven."

De hersenen houden ervan om te relateren

De kern van de zaak ligt in de hersenen en hoe die zich gedragen wanneer we met anderen omgaan. "Wanneer we prettige ervaringen hebben of positieve momenten met anderen delen, worden hersengebieden geactiveerd die verband houden met plezier en ontspanning, zoals de prefrontale cortex en de zogenaamde beloningscircuits", legt de psycholoog uit.

Hierdoor komen neurotransmitters zoals serotonine en dopamine vrij, die als het ware de "chemische boodschappers" van geluk zijn. "Dankzij deze stoffen", legt de expert uit, "verbetert niet alleen onze stemming, maar worden ook de verbindingen tussen neuronen versterkt. Bovendien wordt de hersenen flexibeler en beter in staat zich aan te passen aan veranderingen. Interessant is dat zelfs simpele gebaren zoals vriendelijkheid, dankbaarheid of sociale steun deze circuits stimuleren, waardoor we ons beter voelen over onszelf en anderen."

In die zin helpen oefeningen zoals diepe ademhaling, meditatie en mindfulness ons de amygdala te kalmeren, het deel van de hersenen dat wordt geactiveerd wanneer we angst of bezorgdheid voelen. Wanneer we deze balans bereiken, "worden we minder vatbaar voor angst en depressie en zijn we beter in staat om dagelijkse uitdagingen met sereniteit en vertrouwen tegemoet te treden", benadrukt de psycholoog.

De rekening van eenzaamheid

Aan de andere kant van de schaal vinden we eenzaamheid. Als we dit niet opzoeken, "kan het ook zijn tol eisen van ons lichaam", zegt Martín. Hij beschrijft de gevolgen van een gebrek aan gezelschap voor ons lichamelijk functioneren: "Wanneer we ons langere tijd alleen voelen, verzwakt ons immuunsysteem , kan ons lichaam sneller ontstoken raken en neemt het risico op problemen zoals hart- en vaatziekten of diabetes toe."

Een reeks aandoeningen, waaraan nog andere aandoeningen op het gebied van geestelijke gezondheid worden toegevoegd. Zo "kan een gebrek aan sociaal contact onze geest aantasten, cognitieve achteruitgang in de hand werken en in extreme gevallen de kans op vroegtijdig overlijden vergroten, met gevolgen die net zo ernstig zijn als roken of obesitas ", waarschuwt de expert.

In tegendeel, “onszelf omringen met mensen die ons steunen en vergezellen, zorgt er niet alleen voor dat we ons emotioneel beter voelen, maar versterkt ook ons immuunsysteem, moedigt ons aan om voor onze gezondheid te zorgen en beschermt onze hersenen, waardoor we langer en beter kunnen leven ”, concludeert hij.

Als we ons omringen met mensen die ons steunen en bij ons zijn, voelen we ons emotioneel beter en wordt onze weerstand versterkt.

Stop vroegtijdige veroudering

Als gezelschap gepaard gaat met zoveel positieve effecten op de fysieke en mentale gezondheid, dan zou langer leven gewoon een logisch gevolg moeten zijn van het onderhouden van een actief sociaal netwerk.

"Het gaat er niet alleen om dat je omringd bent door mensen, maar ook om het hebben van goede relaties waarin je je gesteund, gehoord en gewaardeerd voelt", benadrukt de psycholoog. Ze voegt eraan toe: "De wetenschap bevestigt dit: mensen die sterke sociale banden onderhouden, hebben niet alleen een groter emotioneel welzijn, maar lopen ook minder risico om ernstig ziek te worden of vroegtijdig te overlijden."

Daarom is het "belangrijker dan de kwantiteit, de kwaliteit en de diversiteit van deze relaties. Ze helpen ons namelijk om stress te beheersen, gezondere gewoontes aan te nemen en uiteindelijk zowel fysieke als mentale veroudering te vertragen."

Uiteindelijk werkt sociale steun, aldus de expert, "als een soort beschermend schild: het motiveert ons om voor onszelf te zorgen, actief te blijven en om hulp te vragen wanneer we die nodig hebben. Zelfs gerenommeerd onderzoek zoals de Harvard-studie naar geluk en levensduur concludeert dat mensen met sterke persoonlijke relaties niet alleen gelukkiger zijn, maar ook langer en gezonder leven."

Hoe ouder we zijn, hoe meer we ze nodig hebben

Deze uiterst relevante rol die sociale relaties spelen, is vooral belangrijk geworden naarmate we ouder worden. "Naarmate de jaren verstrijken, wordt de nabijheid van vrienden en familie steeds waardevoller. Het gevoel van gezelschap en steun door de mensen van wie we houden, brengt niet alleen vreugde en betekenis in ons dagelijks leven, maar helpt ons ook beter om te gaan met de uitdagingen die inherent zijn aan deze fase ", zegt Martín, die gelooft dat "nauwe relaties ons aanmoedigen om actief te blijven, gemotiveerd te blijven en de veranderingen die ouder worden met zich meebrengt met meer sereniteit tegemoet te treden."

Toch moeten we niet 'vastklampen aan een strohalm' of, anders gezegd, we moeten extreem selectief zijn en streven naar gezonde relaties, dat wil zeggen relaties waarin ' beide partners zich gerespecteerd en gewaardeerd voelen, en vertrouwen en communicatie op natuurlijke wijze verlopen', benadrukt de psycholoog.

"Het is belangrijk om openlijk te kunnen praten over wat we voelen en nodig hebben, wetende dat er naar ons geluisterd wordt zonder oordeel en dat onze emoties ertoe doen. Tegelijkertijd", vervolgt de psycholoog, "is het essentieel om een balans te vinden tussen geven en ontvangen, elkaars grenzen te respecteren en beiden de ruimte te geven om te groeien, zowel samen als individueel. Meningsverschillen zijn onvermijdelijk, maar in een gezonde relatie worden ze aangepakt door middel van dialoog en empathie , waarbij altijd naar constructieve oplossingen wordt gezocht en er zorg is voor het welzijn van de ander."

Persoonlijk verbonden

Het is duidelijk dat sociaal contact goed is voor onze gezondheid. We kunnen echter niet negeren dat persoonlijke contacten al enkele jaren tot stand komen via nieuwe technologieën, en met name sociale media.

De vraag is hoe de voordelen van persoonlijke relaties passen in virtuele relaties. Met andere woorden, zijn ze net zo gezond als relaties in het echt? Psycholoog Leticia Martín sluit online connecties niet volledig uit, hoewel ze er enigszins terughoudend over is. "Vanuit mijn professionele ervaring hecht ik veel waarde aan de rol die relaties op afstand of via sociale media kunnen spelen, vooral wanneer ze ons in staat stellen contact te houden met dierbaren die ver weg zijn. Er is echter iets unieks aan persoonlijke ontmoetingen dat moeilijk te vervangen is: fysieke nabijheid stelt ons in staat kleine gebaren, blikken en de toon van onze stem vast te leggen – details die de communicatie verrijken en ons een echt verbonden gevoel geven."

En juist in deze nuances, die in de digitale omgeving vaak onopgemerkt blijven, worden de diepste banden opgebouwd. "Hoewel virtuele relaties een geweldige aanvulling kunnen zijn en steun kunnen bieden in tijden van afstand, blijft persoonlijk contact onvervangbaar als het gaat om het creëren van betekenisvolle en duurzame banden", betoogt hij.

Beter alleen dan in slecht gezelschap?

Of het nu op een afstand van één meter is of met een scherm ertussen, het is duidelijk dat het onderhouden van persoonlijke relaties, zolang ze gezond zijn, alleen maar goed is voor de gezondheid. "Relaties die negatief zijn voor ons emotionele welzijn, laten meestal diepe sporen achter bij de mensen die erin leven", waarschuwt de deskundige.

Vanuit haar ervaring als counselor merkt de deskundige op dat dit soort schadelijke relaties "worden gekenmerkt door een gebrek aan wederzijds respect, wantrouwen en communicatie die gepaard gaat met beschuldigingen, kritiek en zelfs minachting."

Bovendien "voelen mensen in deze relaties zich vaak onzeker, ondergewaardeerd of gemanipuleerd, wat kan leiden tot angst, een laag zelfbeeld en een gevoel van eenzaamheid, zelfs als ze in een relatie zitten. Naast het emotionele ongemak belemmeren deze dynamieken vaak persoonlijke groei en vormen ze een constante bron van stress, wat zowel de mentale als fysieke gezondheid aantast."

Ze concludeert dat ‘in een negatieve of giftige relatie zitten meer kwaad dan goed kan doen , ons zelfvertrouwen kan aantasten, stress kan veroorzaken en onze groei als mens kan belemmeren’.

Gezien al het bovenstaande lijkt het een goed advies om persoonlijke relaties op te bouwen en te onderhouden. Tegenwoordig kan het maken van vrienden in het echt ingewikkeld lijken met zoveel virtuele interacties, maar "het is nog steeds een zeer verrijkende ervaring voor ons emotionele welzijn", stelt de psycholoog, die de volgende tips geeft om banden met anderen op te bouwen:

• Een goed startpunt is om onszelf aan te moedigen deel te nemen aan fysieke activiteiten die ons echt interesseren, zoals workshops, sport, vrijwilligerswerk of cursussen. Deze plekken stellen ons niet alleen in staat om te groeien en te leren, maar brengen ons ook in contact met gelijkgestemden, waardoor het veel gemakkelijker wordt om een gesprek te beginnen en een gemeenschappelijke basis te vinden.
• Voor degenen die nerveus of onzeker zijn over het benaderen van nieuwe mensen, raad ik aan om met kleine stapjes te beginnen: een begroeting, een glimlach of een simpele opmerking kan voldoende zijn om het ijs te breken. Het stellen van haalbare doelen, zoals jezelf voorstellen of een simpele vraag stellen, helpt je geleidelijk aan zelfvertrouwen op te bouwen en je angst voor afwijzing te verminderen. Het is belangrijk om te onthouden dat de meeste mensen vriendelijkheid waarderen en positief reageren wanneer iemand open en oprecht is.
• Diepe vriendschappen ontstaan niet van de ene op de andere dag, maar met tijd, toewijding en kleine, alledaagse gebaren. Aandachtig luisteren, interesse tonen en een beetje van onszelf delen, zijn dingen die elke band versterken. Als het in het begin wat lastig is, laat je dan niet ontmoedigen: elke stap vooruit, hoe klein ook, helpt.